Tijdens de overgang van winter naar voorjaar en in het najaar valt het op dat paarden vaker zand lijken te eten. Dit fenomeen leidt tot veel vragen van paardeneigenaren over de gevolgen en mogelijke oplossingen. Het is essentieel om te begrijpen dat de behoeften van paarden in deze seizoenen kunnen verschillen van de zomer, waarin ze idealiter met de natuurlijke cyclus mee eten. Maar wanneer moet je je zorgen maken en actie ondernemen als je paard zand eet?
Waarom eten paarden zand?
In de eerste plaats is het belangrijk om te weten dat het natuurlijk is voor paarden om af en toe zand te eten, aangezien ze op zoek zijn naar mineralen. Echter, veel bodems en paddocks waar paarden verblijven, bevatten weinig mineralen. Als je paard bijvoorbeeld op een bodem met meer mineralen staat, zal het minder snel naar zand grijpen. Maar overmatig zand eten, vooral bij lichte aarde, kan leiden tot het risico van zandkoliek.
Het gevaar van zandkoliek
De darmen van paarden kunnen geen zand verwerken. Kleine hoeveelheden worden natuurlijk afgevoerd, maar overmatig zand kan zich ophopen in de darmen en leiden tot gezondheidsproblemen zoals lusteloosheid, gewichtsverlies, een opgezette buik en verstoppingen met koliek als gevolg.
Zo controleer je op zand in de darmen:
Een eenvoudige methode om te controleren of je paard zand in de darmen heeft, is door een drol in een doorzichtige (latex) handschoen te plaatsen en er wat water aan toe te voegen. Als de drol uit elkaar valt en zand zich naar de vingers in de handschoen verplaatst, kan er sprake zijn van zandophoping. Herhaal deze test enkele keren om zeker te zijn.
Wanneer je je paard dus regelmatig zand ziet likken is het wel heel belangrijk om hier actie op te ondernemen, zeker omdat er dus in de meeste bodems weinig voedingsstoffen zitten waar het paard wat aan heeft. Zorg dus in de paddocks voor hooi in hooinetten zodat ze zo min mogelijk van de grond eten en daardoor zo min mogelijk zand binnenkrijgen. Ook is het belangrijk om te kijken of je paard niet uit verveling zand gaat eten, zorg dus dat hij wat te doen heeft of het liefst kan eten op de paddock. Uit voorzorg kan je je paard twee keer per jaar een zandkuur geven om het overtollige zand uit de darmen te spoelen. De psyliumvezels van PUUR is bijvoorbeeld een fijne toevoeging maar tegenwoordig heeft Vitalbix ook een slobber met psyliumvezels erin verwerkt, de PsilliumMash, ook handig!
In het zand/aarde proberen paarden vaak het mineraal silicium te halen, maar dit zit in een vorm waar helaas het paard weinig tot niets mee kan. Er kan dus sprake zijn van een tekort aan silicium wanneer je paard veel zand likt en het niet uit verveling lijkt te ontstaan. Silicium is een mineraal wat bijdraagt aan veel processen in het lichaam. Zo is het betrokken bij een goede huid en vacht ontwikkeling, bij de aanmaak van sterke hoeven en zelfs bij de aanmaak van glucosamine wat belangrijk is voor de productie van gewrichtsvloeistof wat weer bijdraagt aan soepele botten en gewrichten.
Silicium is een mineraal wat goed is om te geven wanneer je paard zand eet. Dit mineraal heb je in verschillende vormen en veel merken verkopen dit dan ook. Zelf adviseer ik het fijn om daadwerkelijk uit te zoeken of het echt een te kort is aan silicium in het lichaam of dat het zand wordt gegeten doordat er misschien toch sprak is van verveling bij het paard. Dit meet ik zelf uit met de lecher antenne, maar wanneer je niet goed weet wat je moet doen en niet direct een afspraak met mij kan maken hiervoor, is het wel raadzaam om alvast een en ander in gang te zetten om te zorgen dat je paard stopt het zand eten. Silicium wil je dan geven in de best opneembare vorm en dat is bij voorkeur in gehydrolyseerde vorm. Dit is volledig opneembaar en je paard stopt dan meestal binnen 4 tot 8 weken met het likken van zand. Doet je paard het hierna dan nog steeds, is er misschien toch een ander mineraal waar je paard te kort van heeft.
Wanneer je paard niet stopt met het eten van zand, is het goed om meer te onderzoeken waar het zand eten vandaan komt. Als eerste is het belangrijk om te kijken naar de balancer/ vitaminebrok die je paard krijgt. Zitten hier genoeg mineralen in en geeft je wel de juiste hoeveelheid zoals op de verpakking staat aangegeven? Ik zie nog veel onwetendheid bij het geven van een brok aan je paard, maar ook je paard heeft behoefte aan vitaminen en mineralen en krijgen dit helaas niet meer allemaal aangeboden in het rantsoen.
Als tweede kan je kijken naar het aanbieden van losse mineralen, zoals in een mineralen liksteen of in vloeibare vorm gewonnen uit Beringzeewater. Heltie horse heeft hier een mooi product van. Dit meng je in een bak met water, naast de drinkbak van je paard. Zo geef je je paard zelf de kans om te kiezen wat hij wil drinken. Dat vind ik tegenwoordig ook zo fijn aan de toename van een mineralenbuffet! Heel fijn om te zien dat hier steeds meer bewustwording voor komt en dat we niet van alles in onze paarden stoppen maar zelf de keuze geven waar ze behoefte aan hebben.
Blijft je paard zelfs met een volledig mineralenbuffet zand eten? Dan is er hoogstwaarschijnlijk sprake van verveling en dan is het goed om te zorgen dat je paard meer afleiding krijgt en bij voorkeur onbeperkt kan eten.
Dus nog even kort samengevat, wat kan je doen als je paard zand eet?
- Geef onbeperkt ruwvoer en voorkom verveling bij je paard
- Test met een handschoen of er zand in het mest aanwezig is
- Spoel het zand uit de darmen met bijvoorbeeld de psylliumvezels van PUUR
- Biedt een mineralen zoutsteen of een mineralenbuffet aan zodat je paard kan kiezen waar hij behoefte aan heeft.
- Geef Silicium als mineraal bij als het mineralenbuffet niets heeft gedaan en als je paard geen zand likt uit verveling. Laat dit bij voorkeur eerst uitmeten met de lecher antenne of je paard hier daadwerkelijk ook een tekort aan heeft.
Mocht je nog vragen of opmerkingen hebben naar aanleiding van deze blog, dan kan je natuurlijk altijd even contact met mij opnemen.