De nervus vagus, ook wel de 10de hersenzenuw genoemd, is een cruciale zenuw in het menselijk lichaam. Deze zenuw begint in de hersenen en vertakt zich door de nek en hals, waarna het zich uitstrekt naar de borst, het hart, de longen en andere vitale organen. In de nek speelt de nervus vagus een belangrijke rol bij de aansturing van de slokdarm en luchtpijp.
Wat deze zenuw zo essentieel maakt, is dat het verantwoordelijk is voor het reguleren van de werking van vitale organen en het bevorderen van rust en ontspanning via het zenuwstelsel. In tijden van veiligheid en ontspanning is de nervus vagus actief en zorgt het voor de juiste innervatie naar de vitale organen.
Echter, wanneer stress of gevoelens van onveiligheid optreden, wordt het sympathische zenuwstelsel geactiveerd, wat kan leiden tot de “fight or flight” reactie. In noodgevallen fungeert de dorsale (bovenste) vertakking van de nervus vagus als een soort noodrem, veroorzaakt de “freeze or faint” reactie.
De nervus vagus loopt via het diafragma, de belangrijkste ademhalingsspier in het lichaam, om toegang te krijgen tot andere organen. Hierdoor wordt de ademhaling en hartslag gekalmeerd, en het parasympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd.
Het parasympathische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor het herstel en de ontspanning van het lichaam, wat resulteert in meer ruimte en een optimale werking van de nervus vagus.
Aan de andere kant, in stressvolle situaties, activeert het sympathische zenuwstelsel de “fight or flight” reactie, wat resulteert in een versnelde ademhaling, verhoogde hartslag en verwijding van bloedvaten in grote spieren om snel te kunnen reageren op gevaar. Dit geldt niet alleen voor mensen, maar ook voor dieren zoals paarden en honden.
Als je merkt dat je paard stress ervaart, is het belangrijk om naar voermanagement en huisvesting te kijken. Regelmatige voeding en voldoende buiten zijn kunnen al een positief verschil maken.
Bij honden is het vaak mogelijk om de oorzaak van stress te identificeren, zoals sociale problemen met andere honden of fysieke ongemakken. Dit inzicht kan leiden tot effectieve maatregelen om de stress te verminderen.
Als je de oorzaak van stress bij je paard of hond niet kunt achterhalen of als de stress aanhoudt, kan het raadzaam zijn om een osteopaat te raadplegen. Cranio sacraal en osteopathie zijn waardevolle methoden om stress in het lichaam te verminderen, vooral wanneer het thorax (borstgebied) en diafragma worden behandeld. Hiermee creëer je meer ontspanning en ruimte in het lichaam.